Himaye altına alınıp koruyucu ailelere teslim edilen çocukların durumları büyük çeşitlilik gösterdiğinden bakım süreleri ve modelleri açısından farklı kategoriler söz konu olmaktadır.
Koruyucu aile bakım modelleri şöyle sıralanabilir:
1. NÖBETÇİ KORUYUCU AİLE (Bereitschaftspflege)
2. KISA SÜRELİ KORUYUCU AİLE (Kurzzeitpflege)
3. UZUN SÜRELİ KORUYUCU AİLE (Dauerpflege)
4. AKRABA KORUYUCU AİLE (Verwandtenpflege)
5. UZMANLAŞMIŞ KORUYUCU AİLE (Sonderpflege)
1. NÖBETÇİ KORUYUCU AİLE (Bereitschaftspflege)
Acil bir tehlike durumunda himaye altına alınıp öz aileye geri dönüp dönemeyecekleri belirsiz olan çocuklar ansızın ve geçici olarak nöbetçi koruyucu ailelerin yanına yerleştirilir. Burada durumları netleşene kadar kalırlar. Çocuğun öz ailesinin danışmanlık sürecine yanaşmaması veya mahkeme süreci nedeniyle bakım süresi uzayabilir veya diğer koruyucu aile biçimlerine geçilebilinir.
2. KISA SÜRELİ KORUYUCU AİLE (Kurzzeitpflege)
Genelde üç ila altı ay arasında süren bir bakım ilişkisi kısa süreli koruyucu ailelik (Kurzzeitpflege) olarak tanımlanır. Bu sınırlı zaman diliminde acil koruma gereken ya da hakkında hizmet planı oluşturulmamış ve kurum bakımına yerleştirilmemiş veya kendisi için planlanan hizmet modelinden çeşitli nedenlerle henüz yararlandırılamamış çocuklar için kısa süreli koruyucu aile hizmetinden faydalandırılır.
Velilerin bazen kısa veya orta vadeli olarak çocuklarına bakma imkânları olamayabiliyor. Burada çocuğun eğitimiyle ilgili acil bir durum olmamakla beraber, amaç anne-babanın hasta olmaları(uzun süre hastanede kalma gibi) ya da farklı nedenlerle çocuğun bakımı ile ilgili bir eksikliğin giderilmesidir. Anne-baba sağlıklarına kavuştuğunda çocuklar onlara geri dönebilir. Kısa süreli bakım çocuk için makul bir süreyi kapsamalıdır. Çocuk ne kadar küçükse, bu zaman dilimi o kadar kısa olmalıdır. Koruyucu ebeveynlere bir bağlılık oluşmuşsa artık kısa zamanlı bir bakımdan bahsedilemez.
Kısa süreliğine bir aileye verilen çocuklar bazen acilen bir koruyucu aileye yerleştirilir ve durumları açıklık kazanana kadar o ailenin yanında kalır. Bu süre zarfında koruyucu ailenin birçok görüşmeye gitmek zorunda kalması muhtemeldir (gençlik dairesi, tıbbî muayeneler vs.). Kısa süreli bakımda koruyucu ebeveynleri ve çevrelerini çok önemli görevler beklemektedir. Çok güzel ve doyurucu bir görev olsa da her koruyucu aile bu model için uygun olmayabilir.
Koruyucu aileler için gerekli olan temel şartların yanısıra kısa süreli koruyucu ailelik için yüksek derecede bir sosyal bağlılık, zaman konusunda esneklik, Gençlik Daireleri ve öz aile ile işbirliği, dayanıklılık gerekmekte ve yeni zorluklarla başa çıkılabilmelidir. Kısa süreli çocuk almayı kabul eden bir koruyucu ailede, değişiklikler sık yaşanmaktadır, diğer bir ifadeyle, kısa müddet içinde çocuklar gelip tekrar gidebilmektedir.
3. UZUN SÜRELİ KORUYUCU AİLE (Dauerpflege)
Kısa süre içinde öz ailesine dönebilme olasılığı bulunmayan ya da kalıcı olarak öz ailelerine dönemeyen çocuklara sağlanan bakımdır. Çocukların sadece bir kriz durumunu aşmak için değil yetişkin olana kadar yaşayabilecekleri ve kendi ihtiyaçlarına göre gelişebilecekleri bir koruyucu aileye olan ihtiyaçları, bu bakım modeliyle karşılanmaktadır. Bu, çocukların on sekiz yaşına kadar koruyucu ailede kalmaları anlamına gelmektedir.
Bu model öz ailenin çocuğu ile ilgilenmesinin tekrar mümkün olamadığı durumlarda uygulanır.
4. AKRABA KORUYUCU AİLE (Verwandtenpflege)
Korunma altına alınan çocukların akrabalarına (amca, hala, teyze, dayı vs.) verilmesi, her koruyucu aile modeli kapsamında gerçekleştirilebilir. Kanunlarda, akrabaların çocukları alma konusunda diğer genel şartları yerine getirmeleri durumunda öncelikleri bulunmaktadır.
5. UZMANLAŞMIŞ KORUYUCU AİLE (Sonderpflege)
Uzmanlaşmış koruyucu ailelere özel ihtiyaçları olan çocuklar verilmektedir. Bu modelde koruyucu ebeveynlerin buna uygun bir pedagojik eğitimleri ve/veya uzun yıllar eğitim tecrübeleri bulunmaktadır.
Bu ailelere engelli, gelişme engelli ya da yaşlı çocuklar yerleştirilmektedir. Bu çocukların koruyucu ebeveynlerinden daha yüksek bir eğitim talebi bulunmaktadır. Uzmanlaşmış ailelere çalışmalarında daha iyi danışmanlık hizmeti ve destek verilmekte ve onlar daha yüksek maddi karşılık almaktadırlar.